İlçenin Genel Coğrafyası

Marmara Bölgesi’nin güneyinde yer alan Karacabey, 40. kuzey paralelin 25 km. kuzeyinde ve 28. doğu meridyenin 20 km. doğusunda bulunmaktadır.

Karacabey, Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara bölümünde Bursa iline bağlı bir ilçedir. Doğudan Mudanya ve Bursa, güneyden Mustafakemalpaşa ve Susurluk, güneybatıdan Manyas, batıdan Balıkesir’in ilçesi Bandırma ve kuzeyden Marmara Denizi ile çevrilidir. Bursa- Çanakkale, Bursa – Balıkesir ve İzmir Karayollarının kavşak noktasında yer alması ilçenin önemini arttırır.

Yer Şekilleri

Karacabey Ovası IV. Jeolojik zamanda meydana gelen çökmeler esnasında oluşmuştur. Bu çöküntü oluğunun daha derin olduğu Doğu ve Batı’daki çukurluklara göller yerleşmiştir. Bu göller doğuda Uluabat, batıda Manyas’tır (Kuş Gölü). Karacabey şehrinin olduğu alan eski bir dolgu deposudur. Ortalama yükseltisi (rakım) 24 metredir. Kıyı şekillerine baktığımızda; Karadağ’ın hemen denizden itibaren yükseldiğini, falezli kıyılar oluşturduğunu ve bilhassa Malkara, Kurşunlu arasında hilal şekilli küçük koyların bulunduğunu görmekteyiz.

Yeniköy’ün doğusunda Kocadere Nehri’nin denize döküldüğü yerde alüvyonlardan oluşmuş küçük bir delta ovası vardır. Bu delta ovası üzerinde akarsuyun her iki yanında iki “Lagün” gölü yer alır. Bu göllerin adları Arap Çiftliği ve Dalyan’dır.

Dağlar

Karadağ: En yüksek yeri 764 m. ile Sarnıç Tepe’dir. Karadağ kütlesi, Susurluk nehrinin yardığı bir boğazla Mudanya tepelerinden ayrılır. Mudanya tepeleri veya sırtları genelde plato özelliği gösteren hafif engebeli düzlüklere sahiptir. Bunlarda genellikle kıyıdan itibaren yükselirler.

Ovalar

Karacabey Ovası: Bursa Ovası’ndan Görükle sırtları ile ayrılır. Ayrıca Mustafakemalpaşa Ovası’ndan çok hafif yükseltiye sahip olan Hara sırtları ile ayrılır. Fakat genelde Mustafakemalpaşa Ovası, Karacabey Ovası’nın devamı gibidir. Batıda ise Susurluk ve Manyas Ovaları ile birleşir.

Akarsular

Susurluk: Simav Çayı adıyla Şaphane Dağları’ndan doğar. Simav Gölü’ne girer ve çıkar. Susurluk Ovası’na indiğinde adı Susurluk Nehri olur. Karacabey Ovası’nı geçtikten sonra doğudan Nilüfer Çayı’nı, batıdan Karadere’yi alır. Kendi yardığı boğazdan geçerken adı Kocadere olur. Bir delta ovası oluşturarak Marmara Denizi’ne dökülür. Uzunluğu 321 kilometredir.

Nilüfer: Uludağ’dan inen birçok derelerle beslenir. Misi Köyü yakınında, üzerine Bursa’nın içme suyunu karşılayan Doğancı Barajı kurulmuştur. Bursa Ovası’nı geçtikten sonra batıya döner. Mudanya tepelerine paralel bir şekilde Susurluk Nehri’ne karışır.

Karadere: Yine Şaphane Dağları’na yakın bir alandan doğar. Manyas Gölü’ne girer çıkar. Karacabey Ovası’ndan menderes çizerek akar. Çalı Mahalle yakınlarında Susurluk Nehri’ne karışır. Uzunluğu 160 kilometredir. Kemalpaşa Deresi ve Orhaneli Çayı, Uluabat Gölü’ne dökülür. Uluabat Gölü’nden bir ayak Uluabat Deresi adıyla Susurluk Nehri’ne karışır.

Göller

Uluabat (Apolyont): Yüzölçümü 134 kilometrekare, derinliği büyük bölümünde 1-2 metreyi geçmez. Uzunluğu 25 kilometre, genişliği 14 kilometredir. Uluabat Gölü günden güne çevreden ortaya doğru sığlaşmaktadır. Su rengi kirli beyaz renktedir. Dibi çamurlu bir yapıya sahiptir. Bilhassa rüzgarlı havalarda daha bulanık bir hal alır. Kuzeybatı kıyıları sazlık bir yapıya sahiptir. Suları tatlıdır. Yakın zamana kadar yoğun kerevit bulunan bir göldü. Aşırı avlanma ve gölün kirlenmesi sebebiyle kerevitin nesli kuruduğu gibi, balık türleri de azalmış ve tükenmek üzeredir. Yazın suları çekilir. Gölün alanı daralır. Suların çekildiği yerler tarım arazisi olarak kullanılır. Yakın zamana kadar zengin bir avlak alan olan Uluabat Gölü ördek katliamı sonucunda bu özelliğine de veda etmektedir.

Göletler

Son yıllarda tarımda suya duyulan ihtiyaç nedeniyle Keşlik, Dağkadı, Bayramdere ve İnkaya Göletleri yapılmıştır.

Yeraltı Zenginlikleri

İlçemizde çok çeşitli maden kaynakları bulunmamaktadır. Yöremizde şu ana kadar çıkarılan ve işletilen iki maden türü bulunmaktadır. Bunlar mermer ve talktır. Mermer, Seyran Köyü'nde çıkarılmaktadır. Karacabey Siyahı olarak adlandırılır. Siyah renklidir. Sertliği 4, yoğunluğu 2.73 gr/cm3, porozitesi 0.5'tir. Rezervi ise 2.500.000 m3’tür. Karacabey yöresinde talk madeni ise Şahmelek ve Kurşunlu Köyleri civarında çıkarılmaktadır.

İklimi

Karacabey iklimi Akdeniz ikliminin, az da olsa Karadeniz iklimine geçiş özelliği gösteren şeklidir. Yazlar Akdeniz kadar kurak ve sıcak olmaz. Kışlar ılık ve yağışlıdır. Yine enlemin etkisiyle Akdeniz'e göre kış sıcaklıkları daha düşüktür. Karacabey'in kurulduğu alanın deniz seviyesinden yüksekliği 41 - 45 metredir. Ovanınki ise 13 - 14 metre dolayındadır. Yöremiz, Marmara kıyıları hariç çıplak olduğundan, yaklaşık olarak bütün hava akımlarına açıktır.

Karacabey, Güney Marmara'nın iklimini tam olarak yansıtmaz. Bunun en önemli sebebi ise nemli hava kütlelerinin yağışa dönüşmesine imkan sağlayacak yükseltilere sahip olmayışıdır. Karacabey, çevresine göre daha az yağış almaktadır. Bunu yaşayıp görmek de mümkündür. Çevre ilçelerden Mustafakemalpaşa'nın Keltepe’si, Mudanya sırtlanı, Uludağ kütleleri, özellikle yaz aylarında Karacabey'e göre daha fazla yağış almaktadır. Kış aylarında yukarıda saydığımız yerler kar yağışı aldığı halde Karacabey'e yağmur düşmektedir.

Yöremize düşen yağışlar, genellikle cephe yağışlar şeklindedir. Yazlar genellikle kurak geçmektedir. Bu kuraklık çoğu zaman sonbahara uzanır. Sonbahar yağışlarının geciktiği yıllarda tarımda büyük bir karamsarlık yaşanır.

İlçemizde kış mevsimi ılıman bir yapıya sahiptir. Yağışlar çoğunlukla yağmur şeklinde görülmektedir. İlkbahar ayları yağmurun yoğun olarak düştüğü dönemleri oluşturmaktadır. 23 yıllık rasatların sonucuna göre, karla örtülü gün sayışı ortalama 3.3' tür. Kar yağışlarının görüldüğü aylar ise; Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ve Mart' tır. 20 yıllık rasatlar sonucunda, en yüksek kar kalınlığının Ocak ayında 50 cm. olarak görüldüğü belirlenmiştir. 5 yıllık rasatlara göre yıllık sıcaklık ortalamasının 14 C° olduğu, en yüksek sıcaklığın Ağustos ayında 38.5 C° olarak tespit edildiği, en düşük sıcaklığın ise. Şubat' ta - 9.7 C olduğu meteorolojik verilerden anlaşılmaktadır. Ortalama donlu gün sayısının da 29 olduğu saptanmıştır.

Karacabey' in yıllık yağış miktarı; 29 yıllık rasatlara göre ortalama 562 mm.’dir. Ortalama yağışlı gün sayışı 77, yıllık ortalama sisli gün sayışı da 7.7'dir. 4 yıllık rasatlar sonucuna göre ortalama nisbi nem miktarı 69'dur. En düşük nisbi nem miktarı 14 ile Temmuz ayında ve en yüksek nisbi nem miktarı 78 ile Aralık ayındadır. 6 yıllık rasatlar sonucu ortalama bulutlu gün sayışı 247.8'dir. Ortalama kapalı gün sayışı ise 50'dir. Karacabey rüzgarlardan çokça etkilenmektedir. Hakim rüzgar yönü kuzeydoğudur. Diğer yönlerden güneybatı, kuzeydoğu, kuzey ve kuzeybatı yönlerinden rüzgarların estiği görülür. Kuzeydoğudan poyraz, güneybatıdan lodos hakim rüzgarlardır. Bunların yanında kuzeybatıdan karayel, kuzeyden yıldız, güneydoğudan samyeli eser. (Nadir olarak da esse etkisi büyüktür. Bilhassa, buğdayların olgunlaşma döneminde olumsuz etkileri görülür.)

Bitki Örtüsü

Karacabey’in topraklarını örten bitki varlığı, Marmara Bölgesi’nin genel özelliklerini vermekle birlikte denize yakın yöreleriyle kırsal alanları farklılıklar göstermektedir. İlçenin kuzeyindeki denize yakın kısımlarda Akdeniz bitkileri, ılımlı kışlara dayanan nemi seven ormanlar yetişmiştir. Ormanlarımızda meşeye sıkça ve bolca rastlanır. Yöre arazisi zeytin yetişmesine de oldukça elverişlidir. Yine denize yakın olan yerlerde narenciye türü bitkilerinin de yetiştiği gözlenmektedir. Bunun yanında yüksek yerlerde Karadağ’da sert geçen kışlara dayanan koru orman alanları da vardır. Bu kesimlerde bol miktarda ıhlamur ve kayın bulunur. Akdeniz iklimine uymuş bitki topluluğu içinde bulunan davulga, defne, süpürge çalısı, kocayemiş, taş meşesi gibi bitki türlerine yörede sıkça rastlanır. “Pistikoz Bayırları” olarak bilinen kırsal kesim yükseltilerinde sadece karaçalı denilen bitki türüne rastlanılmaktadır.